آنفولانزای گربه چیست؟
آنفولانزای گربه چیست؟
آنفولانزای گربه یک بیماری ویروسی شایع در گربه‌ها است که مشابه آنفولانزای انسان باعث تب، آبریزش از چشم و بینی و مشکلات تنفسی می‌شود. این بیماری معمولاً در گربه‌های سالم شدید نیست، اما می‌تواند برای بچه‌گربه‌ها و گربه‌های بزرگسال مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای خطرناک و حتی کشنده باشد. به همین دلیل در صورت مشاهده علائم بیماری، مراجعه به دامپزشک بسیار مهم است.
علائم آنفولانزای گربه
بعد از قرار گرفتن در معرض ویروس، ممکن است تا دو هفته علائم بیماری ظاهر نشود. وقتی بیماری بروز می‌کند، علائم معمول شامل موارد زیر است:
- آبریزش از چشم‌ها و بینی
- گلو درد و التهاب گلو
- زخم و التهاب داخل دهان
- ترشح زیاد بزاق (عقب افتادن بزاق از دهان)
- عطسه‌های مکرر
- کاهش یا از دست دادن صدا
- تب گربه
اگر گربه شما این علائم را دارد، به ویژه اگر بچه‌گربه است، بهتر است سریعاً با دامپزشک تماس بگیرید.
درمان آنفولانزای گربه
در اکثر موارد درمان ویژه‌ای برای ویروس آنفولانزا وجود ندارد، اما دامپزشک ممکن است در صورت شدید بودن علائم آنتی‌بیوتیک تجویز کند تا عفونت‌های باکتریایی ثانویه کنترل شود. همچنین ممکن است توصیه‌هایی برای مراقبت‌های خانگی دریافت کنید.
برای تشخیص دقیق نوع ویروس ممکن است دامپزشک نمونه‌برداری کند، اما معمولاً در گربه‌های خانگی نیازی به این کار نیست.
اگر گربه به حدی ضعیف شده باشد که نتواند غذا بخورد، ممکن است بستری در بیمارستان لازم شود.
واکسیناسیون و پیشگیری
بهترین راه پیشگیری، واکسینه کردن گربه است. واکسن آنفولانزای گربه معمولاً به صورت دو دُز اولیه و سپس دُزهای یادآور سالانه تزریق می‌شود. این واکسن‌ها مانع بیماری نمی‌شوند، اما شدت علائم را کاهش می‌دهند و خطر ابتلا را کم می‌کنند.
اگر گربه‌تان را به محل نگهداری (پانسیون) می‌سپارید، حتماً باید واکسینه باشد.
آیا واکسن همیشه موثر است؟
هیچ واکسنی صد درصد تضمینی نیست، اما واکسینه کردن بهترین راه محافظت است. حتی گربه‌های واکسینه شده هم می‌توانند ناقل ویروس باشند و بدون اینکه علائمی داشته باشند، ویروس را منتقل کنند.
واکسن تاثیری روی گربه‌هایی که در حال حاضر بیمارند ندارد.
داروهای کمکی
گاهی برای کاهش التهاب و تسکین علائم، داروهای ضد التهاب تجویز می‌شود. داروهای ضد ویروسی هم موجود هستند، اما بیشتر آن‌ها مجوز مصرف در گربه‌ها را ندارند و هزینه بالایی دارند و همیشه موثر نیستند.
مراقبت از چشم‌ها
ویروس‌های کات فلو ممکن است باعث آسیب طولانی‌مدت به چشم‌ها شوند. زخم چشم به ویژه در بچه‌گربه‌ها می‌تواند باعث از دست رفتن بینایی شود. برای این منظور گاهی از قطره‌های چشمی و روان‌کننده‌ها استفاده می‌شود.
اگر چشم گربه‌تان قرمز، ترشح دارد یا نیمه‌بسته است، سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید.
آنفولانزای گربه در بچه‌گربه‌ها
بچه‌گربه‌ها در ابتدا مقداری ایمنی از مادرشان دریافت می‌کنند، اما این ایمنی کم‌کم کاهش می‌یابد و در این زمان بیشتر در معرض بیماری قرار می‌گیرند.
مادرانی که مبتلا به آنفولانزای گربه هستند، ممکن است بدون علائم، ویروس را به بچه‌هایشان منتقل کنند. بچه‌گربه‌ها یا بیمار می‌شوند یا ناقل بدون علامت ویروس خواهند بود.
مراقبت در خانه از گربه بیمار
اکثر موارد نیاز به بستری ندارند و می‌توانید در خانه از گربه‌تان مراقبت کنید.
- کاهش استرس: استرس می‌تواند بیماری را بدتر کند. محیط آرام و بدون تنش برای گربه فراهم کنید.
- تمیز کردن چشم و بینی: ترشحات چشم و بینی را با پنبه یا گاز استریل آغشته به آب گرم به آرامی پاک کنید. این کار به گربه کمک می‌کند بهتر نفس بکشد و غذا را بهتر بو کند.
- تغذیه و هیدراتاسیون: گربه‌ها وقتی بو و مزه غذا را حس نکنند، ممکن است کمتر بخورند و کم‌آب شوند. غذاهای گرم و خوش‌بو مانند کنسرو‌های مخصوص گربه یا مرغ آّبپز به تغذیه بهتر کمک می‌کند. تشویق به نوشیدن آب نیز مهم است. اگر از غذای خشک مخصوص گربه نیز استفاده می‌کتید، بهتر است مقداری کم غذای آنهارا با آب خیس کنید.
- تنفس بهتر: بخار حمام گرم به باز شدن راه‌های تنفسی کمک می‌کند. می‌توانید گربه را مدتی در حمام گرم نگه دارید، اما مراقب استرس او باشید.
عوارض در صورت عدم درمان
اگر بیماری درمان نشود، ویروس ممکن است به بافت‌های حساس بینی و راه‌های هوایی آسیب برساند و امکان عفونت‌های باکتریایی ثانویه مانند پنومونی (ذات الریه) را افزایش دهد. بنابراین مراجعه به دامپزشک اهمیت زیادی دارد.
عوامل ایجاد کننده آنفولانزای گربه
آنفولانزای گربه می‌تواند توسط چند ویروس و باکتری مختلف ایجاد شود:
- کالیکیو ویروس (Calicivirus):
این ویروس انواع مختلفی دارد و به همین دلیل واکسن علیه آن کاملاً محافظ نیست. کالیکیو ویروس می‌تواند زخم‌های دهانی و لنگش در بچه‌گربه‌ها ایجاد کند. بسیاری از گربه‌ها پس از چند سال دیگر ناقل نیستند. - هرپس ویروس (Herpesvirus):
این ویروس معمولاً علائم شدیدتری دارد و باعث زخم‌های چشم می‌شود. فقط یک نوع از این ویروس وجود دارد و واکسن آن بهتر از کالیکیو ویروس عمل می‌کند. گربه‌های مبتلا ممکن است برای همیشه ناقل ویروس باشند و گهگاه ویروس را ترشح کنند. - باکتری بوردتلا برونشی سپتیکا (Bordetella bronchiseptica):
این باکتری که باعث سرفه سگ‌ها می‌شود، می‌تواند در گربه‌ها هم ایجاد بیماری کند و معمولاً ریه‌ها را درگیر می‌کند. درمان با آنتی‌بیوتیک موفقیت‌آمیز است. واکسن آن معمولاً فقط در محل‌های پرجمعیت مانند پرورشگاه‌ها استفاده می‌شود. - باکتری کلامیدوفیلا فلیس (Chlamydophila felis):
این باکتری بیشتر باعث التهاب و قرمزی چشم و گاهی علائم سرماخوردگی خفیف می‌شود. آنتی‌بیوتیک‌ها و واکسن‌هایی وجود دارد اما کاملاً موثر نیست.
عوارض طولانی‌مدت آنفولانزای گربه
پس از بهبودی، گربه‌ها ممکن است ناقل ویروس باقی بمانند و ویروس را از طریق بزاق و ترشحات چشم و بینی به مدت طولانی منتشر کنند. ویروس می‌تواند تا یک هفته یا بیشتر در محیط زنده بماند و به همین دلیل حتی بدون تماس مستقیم گربه‌ها، بیماری انتقال می‌یابد.
بعضی گربه‌ها بدون علامت ناقل ویروس هستند ولی در دوره‌هایی که استرس دارند، ممکن است دوباره علائم خفیف داشته باشند. در برخی موارد هم التهاب مزمن بینی به دلیل آسیب به پوشش بینی رخ می‌دهد که باعث ترشحات مکرر و نیاز به درمان‌های طولانی‌مدت می‌شود.
همچنین ویروس‌ها، به ویژه کالیکیو ویروس، ممکن است در التهاب طولانی‌مدت لثه و مشکلات دهانی (مانند ژنژیویت) نقش داشته باشند. این شرایط معمولاً سخت درمان می‌شود و گاهی نیاز به مصرف داروهای طولانی‌مدت یا حتی کشیدن دندان دارد.
نتیجه‌گیری
آنفولانزای گربه بیماری شایعی است که در بیشتر گربه‌ها به صورت خفیف خود را نشان می‌دهد، اما می‌تواند برای بچه‌گربه‌ها و گربه‌های بیمار جدی باشد. مهم‌ترین نکته پیشگیری از طریق واکسیناسیون و مراقبت به موقع در صورت مشاهده علائم است. در صورت بروز علائم تنفسی، ترشحات چشم و بینی و بی‌اشتهایی، حتماً به دامپزشک مراجعه کنید تا از عوارض جدی‌تر جلوگیری شود.
